Γραμμένη το 1894, η Ψυχολογία Συριανού συζύγου αποτελεί το αριστούργημα των διηγημάτων του Ροΐδη, μια μικρογραφία της κοινωνίας της Σύρου της εποχής, δοσμένη με το απαράμιλλο σκωπτικό ύφος του συγγραφέα που μας συναρπάζει από την πρώτη κιόλας πρόταση του διηγήματος, «Εντρέπομαι να το ομολογήσω.